خون و مردار

 
((خون ، مایع سرخ رنگى است که در تمام رگها جریان دارد و بدن به وسیله آن تغذیه مى شود طعمش اندکى شور و داراى بوى مخصوص ؛ و مرکب از گلبولهاى سفید و سرخ و پلاسما مى باشد مقدار آن در حیوانات پستاندار یک سیزدهم وزن بدن آنها است انسانى که وزن بدنش 65 کیلوگرم باشد، تقریبا 5 کیلوگرم خون دارد. در هر میلیمتر مکعب خون 5 میلیون گلبول سرخ وجود دارد))⁽³⁶⁾
خوردن خون و مردار در اسلام ممنوع اعلام شده است آنجا که مى فرماید:
((یا ایها الذین آمنوا کلو امن طیبات ما رزقنا کم و اشکرو الله ان کنتم ایاه تعبدون . انما حرم علیکم المیتة و الدم و لحم الخنزیر...))⁽³⁷⁾
اى کسانیکه ایمان آورده اید از خوراکهاى پاکیزه اى که روزى شما قرار دادیم بخورید. سپاسگزار خدا باشید اگر او را عبادت مى کنید. همانا او مردار، خون و گوشت خوک را بر شما حرام کرده است .
خداوند از غذاهاى پاکیزه بنام ((طیبات )) نام برده و امر بخوردن آنها نموده ، و متقابلا از میته و خون و گوشت خوک نهى فرموده است .
زیانهاى خون خوارى 
مضرات خون خوارى فقط جنبه جسمى ندارد. بلکه ضررهاى روانى آن بیش از جسمى است امام ششم (ع ) علت حرمت خون را بیان فرموده و اشاره به زیان هر دو قسمت روان و بدن کرده است .
قال : فلم حرم الدم المسفوح ؟ قال لانه یورث القساوة و یسلب الفواد رحمته . و یعفن البدن و یغیر اللون ، و اکثرما یصیب الانسان الجذم یکون من اکل الدم .))⁽³⁸⁾
مردى پرسید، چرا خداوند خوردن خون را حرام نموده ؟ امام صادق (ع ) فرمودند: براى آنکه خوردن خون باعث قساوت قلب و رفتن مهر و عاطفه است و نیز براى آنست که خون خوارى سبب تعفن بدن و تغییر رنک چهره و پوست انسان و بسیارى از مبتلایان به بیمارى جذام بواسطه خوردن خون گرفتار این بلاى خانمانسوز گشته اند.
در قسمت اول روایت به مضرات روانى خون خوارى و در قسمت دوم آن به مضرات جسمى آن تذکر داده اند.
((خون در کشور بدن همانند نهرى است که در کوچه و خیاباهاى شهر جارى است که در آغاز صاف و گوارا و سر انجام به کثافات آلوده مى شود. خون هم بعد از گذشت از ریه و کبد و مشروب ساختن بدن به هنگام عبور از وریدها مسموم کننده است .
مهم تر از زیانهاى خون خوارى بر جسم ضررهاى آن بر روان است . چوپانان همیشه براى اینکه سگ گله سبعیت بیشترى پیدا کند مدتى به او خون میخوارند)).⁽³⁹⁾
در سخن امام (ع ) این نکته دیده مى شود که بیمارى جذم از راه خون خوارى به انسان منتقل میشود بدنیست بدانیکه بیشتر بیماریها به شکل عفونت خونى یا (سپتى سمى ) بروز مى نماید، یعنى ابتدا میکرب به خون نفوذ کرده ، سپس عوارض مخصوص بیمارى به وجود مى آید.
((در حالات حملات میکرب به بدن سربازان مدافع ، گویچه هاى سفید خون مى باشند؛ و در مواقع بیمارى به تعداد آنان افزوده مى شود، و از گویچه هاى قرمز خون کاسته مى گردد، بنابراین اثر میکربهاى بیمارى زا در خون است ، و در خوردن خون ، مساوى با خوردن آنها همه میکروبها است ، دستور ذبح حیوانات نیز از این نظر است که اگیر این حیوانات در معرض ‍ حمله میکربى قرار گرفته اند و در حال ابتدایى و کمون بیمارى باشد، چون خون در این موقع آلوده است ؛ و نشانه هاى خارجى نزد حیوان نیست لذا در اسلام از نظر کاستن سمیت چنین گوشتى دستور ذبح داده است .))⁽⁴⁰⁾
مردار 
- مردار حیوانى است که یا بدستور شرع ذبح نشده باشد، و یا آنکه خود بخود مرده باشد طبق آیه مزبور مردار یکى از چیزهاى است که جزء لیست غذاهاى ممنوع اسلامى قرار داده شده است .
چرا مردار حرام است ؟ 
شخصى از امام هشتم (ع ) علت حرام بوده میته را سئوال نمود آنحضرت در جواب او نوشتند:
((حرمت المیته لما فیها من افساد الا بدان و الافة ... و لا نه یورث الماء الا صفر و یبخر الفم و ینتن الریح و یسیى الخلق ، و یورث القسوة للقلب ، و قلة الرافة و الرحمة حتى لا یومن ان یتقل ولده و والده و صاحبه )).⁽⁴¹⁾
حرام شدن مردار براى آن است که باعث فساد بدنها است و نیز براى این است که باعث ایجاد صفراء است . خوردن ((میته )) اصولا بدن را بدبو مى نماید.
((میته )) باثع بد اخلاقى ، عصبانیت ، قساوت قلب ، و از بین رفتن مهر و عطوفت مى شود و تا آنجا که نمى توان در مورد شخصى که گوشت مردار مى خورد از کشتن فرزند و پدر و رفیق خود ایمنى داشت )).
در این روایت امام (ع ) دو قسمت از زیان هاى مردار را بیان فرموده اند هم قسمت جسمى و هم تاثیرات آن بر روى روان و روح و اخلاق و خوى انسانها.
یکى از علل تحریم مردار این است که :
((پس از مرگ حیوان ، میکربها و باکتریهاى به خون ولنف وارد شده ، شروع به نمو مى نمایند، البته ابتدا باکتریهاى هوا خواه و هوا نخواه تولید فساد مى نمایند، باکتریهاى هوا خواه مواد سفیده اى را تجزیه کرده و تبدیل به عناثر شیمیائى و گازهایى چون اسید کربنیک ، هیدروژن سولفورده و آمونیاک و غیره مى نمایند که اینها بذاته تولید مسمومیمت مى کنند. باکتریهاى هوا خواه از بیرون به روى اجساد موثرترند، و بعضى حشرات بویژه انواع مگس ها در کار عفونت اثر مهمى دارند، و در فساد آنها کمک مى نمایند.
بارى به طور خلاصه گوشت فاسد سخت ترین و خطرناک ترین مسمومیت (یتوماتین ) و غیره را به انسان مى دهد، این سمومات در شخص ، تولید عوارضى از قبیل التهاب حاد معده و روده ها، قى ، شکم روشى ، تب زیاد، ناتوانى شدید، سر گیجه ، اتساع مردمک و پائین افتادن پلک چشم مى نمایند)).⁽⁴²⁾
در سخن دیگرى امام صادق (ع ) علت حرام بودن مردار را چنین بیان مى فرمایند:
((و المیته قد جمد فیها الدم و تراجع الى بدنها فلحمها ثقبل غیر مرى ء لانها یوکل لحمها بدمها)).⁽⁴³⁾
در مردار خونها منجمد مى شوند، آن خونها در بدن مردار مى مانند و خارج نمى شوند. بنابراین گوشت مردار ثقیل و غیر گوارا است ، زیرا مردار چیزى است که گوشت آن را با خونش مى خوردند.
مضراتى که براى خون خوارى نوشتیم براى مردار خوارى نیز هست .
((مردار خوارى به خون خوارى بستگى دارد؛ زیرا تا شاه رگهاى مخصوص ‍ حیوان قطع نشود به اندازه کافى خون از بدنش خارج نمى شود، و کمتر مردارى است که خون بدنش کاملا خارج شده باشد))⁽⁴⁴⁾